Έννοια της μεσαιωνικής φιλοσοφίας (τι είναι, έννοια και ορισμός)

Τι είναι η μεσαιωνική φιλοσοφία:

Η μεσαιωνική φιλοσοφία είναι το σύνολο των ρευμάτων σκέψης και φιλοσοφικών πραγματειών που αναπτύχθηκαν από την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (530 μ.Χ.) έως την Αναγέννηση (XV και XVI αιώνες).

Η κύρια αναζήτηση για τη μεσαιωνική φιλοσοφία ήταν η συνοχή των πεποιθήσεων που κληρονομήθηκαν από την κλασική φιλοσοφία με τα δόγματα του Χριστιανισμού, αν και υπήρξαν επίσης πολύ σημαντικές συνεισφορές από εβραϊκές και ισλαμικές πεποιθήσεις.

Θέματα μεσαιωνικής φιλοσοφίας

Όταν προσπαθούσατε να συνδυάσετε διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις με τη φιλοσοφία, ήταν φυσικό να προσπαθήσετε να βρείτε απαντήσεις σε ερωτήματα όπως η φύση του Θεού, η σχέση μεταξύ πίστης και λογικής, καθώς και η συμβατότητα μεταξύ της ελεύθερης θέλησης και της παντογνωσίας της θεότητας, μεταξύ άλλα θέματα, όπως η αιτιότητα και τα όρια της γνώσης.

Ωστόσο, για τη μεσαιωνική φιλοσοφία, ήταν δύσκολο να συμφιλιωθούν ζητήματα όπως η ενσάρκωση ή η φύση της τριάδας, που αποτελούν τη βάση της χριστιανικής θεολογίας.

Το πρόβλημα των καθολικών

Στη μεσαιωνική φιλοσοφία, κληρονομήθηκε ένα αριστοτελικό όραμα για το πρόβλημα των καθολικών, προτείνοντας ότι υπάρχουν καθολικά (η περίληψη, ο κόσμος των ιδεών), αλλά όχι χωριστά από το συγκεκριμένο (το συγκεκριμένο, τα πράγματα, τα άτομα), αυτό που ήταν επίσης γνωστό ως «μετριοπαθής ρεαλισμός».

Ωστόσο, κατά τη σχολική περίοδο, η επίλυση αυτού του προβλήματος επέστρεψε στο προσκήνιο με τον ονοματισμό, ο οποίος δήλωσε ότι τα καθολικά απλά δεν υπήρχαν.

Ύπαρξη του Θεού

Το μεγαλύτερο μέρος της μεσαιωνικής φιλοσοφίας αφιερώθηκε στην απόδειξη της ύπαρξης του Θεού ως υπέρτατου οντος, οντότητας ή αλήθειας. Για να γίνει αυτό, τα ιερά κείμενα, η Αριστοτελική λογική και το οντολογικό επιχείρημα χρησιμοποιήθηκαν ως οι κύριες μέθοδοι για την εξεύρεση απαντήσεων.

Αριστοτελική λογική

Όντας ο Αριστοτέλης υπερασπιστής της λογικής ως μέθοδος προσέγγισης των επιστημών και της φιλοσοφίας, ήταν πολύ φυσικό για τους μεσαιωνικούς φιλόσοφους να θέτουν την κλασική Αριστοτελική λογική ως νόμιμο τρόπο να ανταποκριθούν στις ανησυχίες που έθεσε η εποχή.

Σύμφωνα με αυτήν τη μέθοδο, η εκμάθηση ορισμένων ομάδων συλλογών επέτρεψε τη σωστή σύνδεση ενός θέματος και ενός αντικειμένου, επομένως, θα ήταν ένα χρήσιμο εργαλείο για τη δημιουργία γνώσεων.

Χαρακτηριστικά της μεσαιωνικής φιλοσοφίας

Η μεσαιωνική φιλοσοφία χαρακτηρίστηκε έντονα από προσεγγίσεις θεϊκής τάξης. Η Βίβλος, λοιπόν, έγινε η κύρια πηγή απαντήσεων σε αυτές τις ανησυχίες. Ωστόσο, τα ιερά βιβλία του Ισλάμ και του Ιουδαϊσμού έπαιξαν επίσης ουσιαστικό ρόλο στην ερμηνεία των θρησκευτικών ζητημάτων.

Περισσότερο από την παραγωγή νέων γνώσεων, η μεσαιωνική φιλοσοφία ήταν υπεύθυνη για τη διάσωση, την ερμηνεία και την εφαρμογή κλασικών φιλοσοφικών προσεγγίσεων. Η εμφάνιση του Νεοπλατωνισμού, που θέτει την ύπαρξη του Ενός ή του Θεού πάνω από όλα τα πράγματα, και η εισαγωγή της Αριστοτελικής λογικής στα τότε νεοσυσταθέντα πανεπιστήμια, ευθύνονται για αυτό.

Στάδια της μεσαιωνικής φιλοσοφίας

Υπάρχουν δύο μεγάλες περιόδους μεσαιωνικής φιλοσοφίας: πατερικές και σχολαστικές.

Πατερικός

Αντιστοιχεί στο αρχικό στάδιο στο οποίο η φιλοσοφία διαρθρώθηκε με θρησκευτικό δόγμα, κυρίως χριστιανικό. Ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους αυτής της περιόδου ήταν ο Άγιος Αυγουστίνος, ο οποίος ανέπτυξε ένα ρεύμα που σήμερα είναι γνωστό ως Νεοπλατωνισμός, και το οποίο μπορεί να συνοψιστεί ως επανερμηνεία του έργου του Πλάτωνα από μια χριστιανική προοπτική.

Σχολική

Σε αυτό το στάδιο, που εκτείνεται από τον ενδέκατο έως τον δέκατο έκτο αιώνα, γίνονται προσπάθειες να εξηγηθεί η χριστιανική αποκάλυψη μέσω της λογικής. Προκύπτει ως συνέπεια της δημιουργίας των πρώτων πανεπιστημίων και της ανάγκης εφαρμογής της Αριστοτελικής επιστημονικής μεθόδου για να ανταποκρίνεται σε θρησκευτικές ή υπερφυσικές προσεγγίσεις.

Ο Άγιος Θωμάς Ακουινάς ήταν ένας από τους κύριους εκφραστές της σχολικής σκηνής όταν εισήγαγε την Αριστοτέλεια λογική στη χριστιανική σκέψη.

Μεσαιωνική φιλοσοφία και Ιουδαϊσμός

Ο Ιουδαϊσμός ασχολήθηκε επίσης με την απάντηση θεμελιωδών ερωτήσεων υπό το φως της φιλοσοφίας.

Υπό αυτή την έννοια, ο Μαϊμονίδης φρόντισε να ενσωματώσει τη λογική του Αριστοτέλη για να αποδείξει ότι δεν υπάρχει τίποτα όπως ο διαχωρισμός μεταξύ πίστης και λογικής, καθώς η πίστη έχει θεϊκή προέλευση και ο λόγος βασίζεται στην ανθρώπινη γνώση, η οποία η σειρά προέρχεται από τον Θεό.

Μεσαιωνική φιλοσοφία και Ισλάμ

Στο Ισλάμ, τόσο ο Νεοπλατωνισμός όσο και η σκέψη του Αριστοτέλη χρησιμοποιήθηκαν για να ανταποκριθούν στις ανησυχίες της θρησκείας. Η άφιξη των Αράβων και των Berber στην Ιβηρική Χερσόνησο συνέβαλε στον εμπλουτισμό της μεσαιωνικής φιλοσοφίας χάρη στις μεταφράσεις των έργων τους στα Λατινικά και στα Εβραϊκά. Ο Al-Kindi και ο Averroes ήταν μερικοί από τους βασικούς στοχαστές της μεσαιωνικής ισλαμικής φιλοσοφίας.

Κύριοι συγγραφείς της μεσαιωνικής φιλοσοφίας

Αυτοί είναι μερικοί από τους φιλόσοφους των οποίων οι συνεισφορές βοήθησαν στον εμπλουτισμό της μεσαιωνικής κληρονομιάς.

Anselm of Canterbury (1033-1109)

Ήταν ένας από τους φιλόσοφους που ήταν πιο κοντά στον Νεοπλατωνισμό. Θεώρησε τη φιλοσοφία ως βοηθητικό κλάδο για την κατανόηση της πίστης, παρά για έναν τομέα γνώσης από μόνο του. Και η πίστη ήταν επομένως η μόνη δυνατή αλήθεια και ο λόγος ήταν εξαρτώμενος από αυτήν.

Επιπλέον, ο Anselm of Canterbury πιστώνεται με τη δημιουργία του «οντολογικού επιχειρήματος», το οποίο θέτει την ύπαρξη του Θεού ως «εκείνου για το οποίο δεν μπορεί να σκεφτεί τίποτα μεγαλύτερο». Εάν ο Θεός υπάρχει στο νοητικό επίπεδο, υπάρχει επίσης στην πραγματικότητα.

Thomas Aquinas (1225-1274)

Σπάζοντας με την παράδοση του Αυγουστίνου (και πολύ χαρακτηριστικό της μεσαιωνικής φιλοσοφίας γενικά) της επιβολής της πίστης στον λόγο, ο Thomas Aquinas θεώρησε ότι η πίστη και η λογική αποτελούσαν δύο διαφορετικά πεδία γνώσης. Ωστόσο, αφήνει χώρο για έναν κοινό χώρο στον οποίο η πίστη και ο λόγος αλληλοσυνδέονται.

William of Ockham (1285-1349)

Πήγε ένα βήμα πιο πέρα ​​από τους προκατόχους της, υπερασπιζόμενος όχι μόνο την ύπαρξη φιλοσοφίας και θεολογίας ως δύο ανεξάρτητους τομείς, αλλά και αποσυνδέοντας τους. Για τον William του Ockham, ο λόγος είναι μια ικανότητα του ανθρώπου, ενώ η πίστη ανήκει στον τομέα των θεϊκών αποκαλύψεων, οπότε δεν είναι μόνο ξεχωριστές, αλλά αντίθετες.

Έργα της μεσαιωνικής φιλοσοφίας

Αυτά είναι μερικά από τα πιο σημαντικά κείμενα της μεσαιωνικής φιλοσοφίας, καθώς προσπάθησαν να απαντήσουν στα μεγαλύτερα ερωτήματα αυτής της περιόδου, ειδικά σε θρησκευτικά:

Proslogion (1078)

Γράφτηκε από τον Anselmo de Canterbury, αναδεικνύει την ύπαρξη του Θεού μέσω του οντολογικού επιχειρήματος. Πρόκειται για μια σύνοψη του Μονολογίου , του προκατόχου του έργου, στο οποίο προσπάθησε να αποδείξει την ύπαρξη του Θεού μέσω της λογικής.

Ο Οδηγός των Μπερδεμένων (1190)

Γράφτηκε από τον Μαϊμωνίδη, ο οποίος υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ πίστης και λογικής, καθώς και οι δύο προέρχονται από την ίδια πηγή: Θεός. Παρόλο που γράφτηκε στα αραβικά, οι μεταφράσεις του έκαναν το έργο γρήγορα γνωστό στην Ευρώπη, έγινε επιρροή για φιλόσοφους όπως ο Thomas Aquinas.

Θεολογικό άθροισμα (1274)

Είναι ένα από τα πιο σημαντικά έργα της θεολογίας και επηρέασε την ανάπτυξη της μεσαιωνικής φιλοσοφίας. Εκεί, ο Thomas Aquinas απαντά σε διάφορες ερωτήσεις ομαδοποιημένες σε κατηγορίες: Θεός, η ανθρώπινη πράξη, θεολογικές αρετές, ενσάρκωση του Χριστού, μυστήρια. Το έργο περιέχει άλλες ερωτήσεις που απαντούν από τους μαθητές του, καθώς ο συγγραφέας πέθανε πριν τελειώσει το έργο του.